WÓJT GMINY MAŁY PŁOCK

PLAN GOSPODARKI ODPADAMI

GMINY MAŁY PŁOCK

NA LATA 2004 - 2015

Mały Płock 2004

STRESZCZENIE

Gmina Mały Płock należy do powiatu kolneńskiego wspólnie z gminami: Kolno - miasto, Kolno - gmina, Stawiski, Turośl i Grabowo. Położona jest w zachodniej części województwa podlaskiego. Sąsiaduje od północy z gminą Kolno, od południa z gminami Pątnica, Łomża i Nowogród, ze wschodu z gminą Stawiski oraz z zachodu z gminą Zbójna. Gmina Mały Płock położona jest na prawym brzegu rzeki Narew, co wpływa na jej atrakcyjność rekreacyjną i turystyczną. Przez gminę przebiega droga krajowa nr 63 łącząca Giżycko z Łomżą i dalej prowadząca do Bartoszyc i Obwodu Kaliningradzkiego. Drogą o dużym lokalnym znaczeniu jest droga nr 648 łącząca na terenie gminy miejscowości Kąty i Korzeniste. Przebiega z południowego zachodu (z kierunku Nowogród, Ostrołęka) do miejscowości Stawiski w kierunku wschodnim do granic z Litwą i Białorusią. Droga ta poza przypisanymi jej funkcjami drogi wojewódzkiej może również pełnić funkcję drogi awaryjnej lub tranzytowej.

Podczas opracowywania gminnego planu gospodarki odpadami uwzględniono wymagania zawarte w ustawie o odpadach oraz rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami. Plan został opracowany zgodnie z polityką ekologiczną państwa, a także istniejącymi dokumentami szczebla wojewódzkiego i powiatowego.

Powstające w gminie odpady pochodzą z sektora gospodarczego i z sektora komunalnego. Według ewidencji odpadów w sektorze gospodarczym w 2003 r., wytworzonych zostało 13 Mg odpadów. Natomiast dane dotyczące sektora komunalnego są rozbieżne, według ewidencji na gminne składowisko w Mściwujach trafiło 106 Mg odpadów, podczas gdy z przyjętego wskaźnika nagromadzenia odpadów na jednego mieszkańca - 224 kg/rok wynika, że rocznie powstaje ich w gminie ok. 1200 Mg co pozwala przypuszczać że znaczna część odpadów trafia do środowiska w sposób niekontrolowany.

Przeprowadzona analiza stanu gospodarki odpadami w gminie pokazuje, że infrastruktura gospodarki odpadami pozostawia wiele do życzenia, a do głównych problemów z nią związanych należy zaliczyć:

Opracowano prognozę zmian w gospodarce odpadami, z której wynika, że w nadchodzących latach następować będzie spadek ogólnej liczby odpadów, na co decydujący wpływ będzie miała malejąca liczba mieszkańców gminy. Prognozowana ilość odpadów w okresie objętym planem została przedstawiona w tabeli 1.

Tabela 1 Prognozowana ilość odpadów w gminie w latach 2004 - 2015 (Mg)

Gmina Mały Płock uwzględniając zapisy zawarte w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami stawia sobie następujące cele w zakresie gospodarki odpadami:

Cel ogólny:

Cele na lata 2004 - 2007:

Cele na lata 2008 - 2015:

Osiągnięcie założonych celów wymaga podjęcia działań w następujących kierunkach:

Realizacja postawionych sobie celów będzie wymagać wdrożenia odpowiedniego systemu gospodarki odpadami pochodzącymi z sektora komunalnego. Podczas prac nad planem gospodarki odpadami brano pod uwagę cztery scenariusze organizacji gospodarki odpadami w gminie. Po szczegółowej analizie każdego z nich wybrano scenariusz najbardziej optymalny dla gminy i postanowiono zorganizować gospodarkę odpadami w oparciu o scenariusz IV. Zakłada on umieszczenie w każdej miejscowości przynajmniej jednego „centrum zbiórki” (kontener KP-7/S). Liczba „centr zbiórki” w miejscowości zależeć będzie od liczby mieszkańców oraz rodzaju zabudowy, gdyż przyjęto założenie, że jedno „centrum zbiórki” powinno obsługiwać ok. 500 mieszkańców i mieć zasięg nie większy niż 200 metrów . Gmina rozliczać się będzie z wyłonionymi w postępowaniu przetargowym firmami za wywóz, a z odbiorcą za utylizację odpadów.

Odpady wytwarzane na terenie gminy przez sektor gospodarczy pochodzą przede wszystkim z dwóch zakładów przemysłowych, jakie funkcjonują na terenie gminy, a są nimi:

Natomiast wytwarzane na terenie gminy odpady medyczne i weterynaryjne zbierane są przez ich wytwórców i przekazywane do utylizacji poza granicami gminy. Odpady wytwarzane przez sektor gospodarczy są unieszkodliwiane przez składowanie na gminnym składowisku odpadów (INTERKAZ) lub przekazywane do wykorzystania rolnikom (Piekarnia Mechaniczna w Małym Płocku).

Szczególną uwagę należy zwrócić na odpady niebezpieczne, do których zalicza się między innymi odpady medyczne i weterynaryjne oraz zawierające azbest. Odpady medyczne i weterynaryjne unieszkodliwiane są w spalarni przy Szpitalu Wojewódzkim w Łomży. Odpady zawierające azbest z uwagi na ich ilość oraz stopień zużycia, a także wysokie koszty usuwania i unieszkodliwiania należy zaliczyć do grupy odpadów niebezpiecznych, które stwarzają największy problem w gminie. Pozostałe odpady niebezpieczne takie jak zużyte akumulatory, zużyte oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe filtry olejowe, lampy fluorescencyjne zgodnie z obowiązującymi przepisami są przekazywane firmom zajmującym się zbieraniem lub unieszkodliwianiem, jednak pewna część tych odpadów w sposób niekontrolowany trafia do środowiska lub na gminne składowisko odpadów.

Gmina uwzględniła w planie gospodarki odpadami zawartą w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami koncepcję utworzenia Zakładu Zagospodarowywania Odpadów Centrum Odzysku - Łomża. Powstanie tego centrum obsługującego kilka powiatów będzie wymagało szeregu uzgodnień z zainteresowanymi samorządami, podjęcia prac organizacyjnych oraz wysiłku inwestycyjnego. Utworzenie Centrum będzie się wiązało z koniecznością opracowania koncepcji, dokonywania uzgodnień z samorządami oraz pozyskania środków finansowych na realizację inwestycji.

1. WSTĘP

Gmina Mały Płock należy do powiatu kolneńskiego wspólnie z gminami: Kolno - miasto, Kolno - gmina, Stawiski, Turośl i Grabowo. Położona jest w zachodniej części województwa podlaskiego. Sąsiaduje od północy z gminą Kolno, od południa z gminami Pątnica, Łomża i Nowogród, ze wschodu z gminą Stawiski oraz z zachodu z gminą Zbójna. Gmina Mały Płock położona jest na prawym brzegu rzeki Narew, co wpływa na jej atrakcyjność rekreacyjną i turystyczną. Przez gminę przebiega droga krajowa nr 63 łącząca Giżycko z Łomżą i dalej prowadząca do Bartoszyc i Obwodu Kaliningradzkiego. Drogą o dużym lokalnym znaczeniu jest droga nr 648 łącząca na terenie gminy miejscowości Kąty i Korzeniste. Przebiega z południowego zachodu (z kierunku Nowogród, Ostrołęka) do miejscowości Stawiski w kierunku wschodnim do granic z Litwą i Białorusią. Droga ta poza przypisanymi jej funkcjami drogi wojewódzkiej może również pełnić funkcję drogi awaryjnej lub tranzytowej.

Gminny Plan Gospodarki Odpadami powstał jako realizacja ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628 ze zm.), która w rozdziale 3, art. 14 - 16 wprowadza obowiązek opracowywania planów między innymi na szczeblu gminnym.

Niniejszy dokument uwzględnia zapisy zawarte w aktualnie obowiązujących aktach prawnych z zakresu gospodarki odpadami oraz w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami (Monitor Polski z 2003 r. Nr 11, poz. 159), Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami i Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami.

Gminny plan gospodarki odpadami określa (art. 14.1 ustawy o odpadach):

Oraz w szczególności (art. 15.3):

Zgodnie z art. 15 ust. 7 gminny plan gospodarki odpadami obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstających na terenie danej jednostki administracyjnej oraz przywożonych na jej teren, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, odpady opakowaniowe, odpady budowlane, wraki samochodowe, opony oraz odpady niebezpieczne, w tym odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, baterie i akumulatory.

Zgodnie z zapisem art. 14 ust. 5 projekt planu gminnego opracowuje wójt gminy.

Projekt planu podlega zaopiniowaniu przez zarząd województwa i powiatu. Organy te udzielają opinii dotyczących GPGO w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące od dnia otrzymania projektu. Nie udzielenie opinii w tym terminie uznaje się za opinię pozytywną (art. 14 ust. 8).

2. ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI GMINY

Powstałe na terenie gminy odpady pochodzą z dwóch sektorów, a mianowicie z sektora komunalnego i z sektora gospodarczego. Według danych pochodzących z ewidencji odpadów określono, że liczba odpadów, jaka powstała w 2003 roku na terenie gminy wynosi:

Odpady niebezpieczne przechowywane i utylizowane są poza obszarem gminy, co wynika z podpisanych umów przez wytwórców tych odpadów.

2.1. Gospodarowanie odpadami z sektora komunalnego

2.1.1. Odpady komunalne

Ustawa o odpadach w art. 3 definiuje odpady komunalne w następujący sposób: „odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.”

Odpady komunalne powstają zarówno w gospodarstwach domowych jak i w obiektach infrastruktury gminy takich jak: handel, szkolnictwo, usługi, obiekty działalności gospodarczej.

Wśród nich możemy wyróżnić następujące odpady:

Do odpadów komunalnych trafia wiele odpadów niebezpiecznych związanych z działalnością bytową człowieka, takich jak:

Przyjmując wartość wskaźnika nagromadzenia odpadów na poziomie 0,224 Mg/M/rok otrzymuje się 1190 Mg odpadów wytworzonych w 2003 roku. Różnica, jaką stanowi ilość wytwarzanych odpadów, a odpadów przyjmowanych na gminne składowisko obrazuje poziom skuteczności prowadzonej gospodarki odpadami w gminie.

2.1.2. Komunalne osady ściekowe

Specyficzną grupę odpadów stanowią osady ściekowe z gminnej oczyszczalni ścieków w Małym Płocku. Osad ten powstaje w wyniku biologicznego oczyszczania ścieków, wydzielany jest w osadnikach. W 2003 r. w gminnej oczyszczalni ścieków powstało 5,8 Mg osadów ściekowych, które zostały przewiezione na gminne składowisko odpadów.

2.1.3. System zbierania odpadów komunalnych

Zbiórka odpadów komunalnych w sposób zorganizowany jest prowadzona przede wszystkim na obiektach użyteczności publicznej (szkoły, przychodnie, urząd) oraz na terenie Małego Płocka (kontenery KP 6 i KP 7) przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Małym Płocku. W pozostałych miejscowościach gminy wywóz odpadów realizowany jest przez właścicieli poszczególnych posesji we własnym zakresie. Niestety gmina nie prowadzi selektywnej zbiórki odpadów, co spowodowane jest przede wszystkim brakiem odpowiedniego składowiska.

2.1.4. Infrastruktura gospodarki odpadami komunalnymi

Zdecydowana większość odpadów komunalnych umieszczana jest na gminnym składowisku odpadów komunalnych w Mściwujach. Składowisko to nie jest wyposażone w żadne urządzenia specjalistyczne, do zagęszczania wykorzystywana jest spycharka DT - 75. Potencjalna pojemność składowiska kształtuje się na poziomie 30 000 m³, z czego wykorzystane jest 70%. Przewidywana data jego zamknięcia to 31.12.2006 roku (Decyzja Starosty Powiatu Kolneńskiego z dnia 27 listopada 2003 r. Nr RB.7644-9/1/02/03). Na obszarze gminy funkcjonuje również kilkanaście „dzikich” składowisk odpadów, na które wywożone są odpady przez okolicznych mieszkańców. Lokalizację wspomnianego wcześniej gminnego składowiska obrazuje rysunek 1.

Rysunek 1 Lokalizacja obiektów gospodarki odpadami w gminie Mały Płock

Składowisko odpadów komunalnych w Mściwujach

2.1.5. Nielegalne składowiska odpadów

Część odpadów komunalnych składowana jest w miejscach do tego nie przeznaczonych czyli na tzw. „dzikich wysypiskach”. Są to z reguły nieczynne wyrobiska, nieużytki, lasy położone w pobliżu miejscowości. Porzucane są odpady zarówno komunalne jak również odpady powstałe w wyniku remontów i rozbiórki budynków oraz padłe zwierzęta.

2.1.6. Wnioski i identyfikacja problemów

Analiza istniejącej sytuacji w gospodarce odpadami pozwala wysunięcie następującego wniosku:

Infrastruktura gospodarki odpadami w gminie pozostawia wiele do życzenia i należy podjąć działania zmierzające do poprawy istniejącej sytuacji.

Do głównych problemów gospodarki odpadami komunalnymi gminy Mały Płock należy zaliczyć:

2.2. Gospodarowanie odpadami z sektora gospodarczego

Odpady wytwarzane na terenie gminy przez sektor przemysłowy pochodzą przede wszystkim z dwóch zakładów przemysłowych, jakie funkcjonują na terenie gminy, a są nimi:

Natomiast wytwarzane na terenie gminy odpady medyczne zbierane są przez ich wytwórców i przekazywane do utylizacji poza granicami gminy.

2.2.1. Odpady przemysłowe

Odpady przemysłowe pochodzą głównie z Piekarni Mechaniczej w Małym Płocku, i w dużej mierze są to odpady typowo piekarnicze. Zakład Produkcyjny „INTERKAZ” zajmuje się produkcją części do maszyn i z tej racji odpady z niego pochodzące są odpadami metalowymi.

2.2.2. Podmioty prowadzące działalność w zakresie zbierania i gromadzenia odpadów

Jednym z warunków prowadzenia działalności polegającej na zbieraniu odpadów na terenie gminy Mały Płock jest uzyskanie zezwolenia Starosty Powiatu Kolneńskiego. W poniższej tabeli przedstawiono firmy, które otrzymały stosowne decyzje.

Tabela 2 Wykaz podmiotów zajmujących się zbieraniem i gromadzeniem odpadów

2.2.3. Sposoby postępowania z odpadami z sektora gospodarczego

Gmina Mały Płock nie posiada specjalistycznej infrastruktury służącej gromadzeniu i unieszkodliwianiu odpadów przemysłowych. Zakłady funkcjonujące na jej terenie są nieliczne, a wytwarzana przez nie liczba odpadów jest nieznaczna, przy czym należy zauważyć, że zakłady te nie wytwarzają odpadów niebezpiecznych. Dlatego też odpady pochodzące z tych zakładów gromadzone są na gminnym składowisku, lub też przekazywane są rolnikom do wykorzystania. Specyficzną grupę odpadów stanowią padłe zwierzęta. Gmina nie posiada zbiornicy zwierząt padłych, a najbliżej umiejscowiona jest zbiornica w Kolnie, jednak obecnie gmina nie posiada podpisanego porozumienia, na mocy którego martwe zwierzęta mogłyby być tam dostarczane.

2.3. Odpady inne niż niebezpieczne i sposób postępowania z nimi

W oparciu o prowadzone na terenie gminy rodzaje działalności gospodarczej ustalono, że głównymi rodzajami odpadów innych niż niebezpieczne, jakie powstają na terenie gminy są:

2.3.1. Odpady z papieru i tektury

Odpady z papieru i tektury na ogół mają postać opakowań po produktach . W skład tych odpadów wchodzi papier w postaci spilśnionego włókna pochodzenia roślinnego. Podstawowy składnik to polisacharyd - celuloza. Jest to odpad inny niż niebezpieczny, którego biodegradacja następuje stosunkowo szybko. Natomiast problem stanowi powszechność jego wykorzystywania. Obecnie na terenie gminy nie jest prowadzona zorganizowana zbiórka tego rodzaju odpadów.

Wytwórcami tego typu odpadów są:

2.3.2. Tworzywa sztuczne

Do najczęściej spotykanych odpadów z tworzyw sztucznych na terenie gminy należy zaliczyć torby, worki oraz folie do przechowywania żywności i innych produktów wykonane z polietylenu, polipropylenu i polichlorku winylu. Butelki do napojów wykonywane są zazwyczaj z politereftalanu etylenowego (tzw. Butelki typu PET), a butelki do olejów z polietylenu. Głównym źródłem powstawania odpadów z tworzyw sztucznych jest masowe zastosowanie tych tworzyw do produkcji różnego rodzaju opakowań. Głównymi ich zaletami są niskie koszty ich produkcji oraz fakt, że pozwalają na zachowanie odpowiedniej jakości produktu. Za główne ich wady uznaje się dużą objętość w stosunku do masy, różnorodność składu, bierność chemiczną oraz bardzo długi, bo trwający kilkaset lat proces rozkładu. Podobnie jak w przypadku odpadów z papieru i tektury nie jest na terenie gminy prowadzona zorganizowana ich zbiórka.

Do wytwórców odpadów z tworzyw sztucznych na terenie gminy należy zaliczyć:

2.3.3. Żużle, popioły paleniskowe

Spalanie paliw stałych, głównie węgla kamiennego i drewna w kotłowniach jest źródłem powstawania odpadów innych niż niebezpieczne o kodzie - 10 01 01 - żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów. Odpady te w głównej mierze zagospodarowywane są bezpośrednio przez wytwórców przede wszystkim do niwelacji nierówności terenu.- głównie do wypełniania zagłębień i dołów. Jedynie niewielka ich ilość przewożona jest na składowisko w Mściwujach (przede wszystkim przez zakłady przemysłowe ok. 9 Mg).

Wytwórcami tego typu odpadów na terenie gminy są:

2.3.4. Odpady z przemysłu spożywczego

Odpady z przemysłu spożywczego, jakie powstają na terenie gminy są produktem ubocznym przy produkcji wyrobów piekarniczych. Odpady te jako nie zawierające substancji niebezpiecznych oraz łatwo ulegające biodegradacji przekazywane są rolnikom, jako pasza dla zwierząt.

Źródłem tego typu odpadów w gminie jest głównie:

2.3.5. Zużyte opony

Zużyte opony stanowią duże zagrożenie dla środowiska, ze względu na ich nagromadzenie na długi okres ulegania rozkładowi (ok. 100 lat). Większość opon przekazywana jest do odzysku, gdzie poddawane są regeneracji, jednak część z nich trafia na gminne składowisko.

Na terenie gminy wytwórcami zużytych opon są:

2.3.6. Pozostałe odpady inne niż niebezpieczne

Źródłem powstawania odpadów innych niż niebezpieczne są przede wszystkim prace remontowe i budowlane prowadzone na terenie gminy, w niewielkim stopniu pochodzą one z działalności produkcyjnej. Odpady te z uwagi na brak zawartości niebezpiecznych substancji często wykorzystywane są na własne potrzeby podmiotów, które je wytworzyły.

Do pozostałych odpadów innych niż niebezpieczne, jakie powstają na terenie gminy Mały Płock zalicza się następujące odpady:

Tabela 3 Wykaz odpadów pozostałych niż niebezpieczne powstających na terenie gminy

2.4. Odpady niebezpieczne i sposób postępowania z nimi

W oparciu o dane uzyskane od wytwórców odpadów oraz decyzje zezwalające na wytwarzanie odpadów ustalono, że na terenie gminy powstają przede wszystkim następujące rodzaje odpadów niebezpiecznych:

Odpady niebezpieczne, jakie powstają na terenie gminy są wytwarzane głównie przez następujące podmioty:

2.4.1. Odpady medyczne i weterynaryjne

Odpady medyczne i weterynaryjne są specyficzną grupą odpadów niebezpiecznych, przypominających swym składem odpady komunalne, ale zawierające trucizny, substancje toksyczne i składniki skażone chorobotwórczo. Na obszarze gminy wytwarzane są przez następujące podmioty:

Wytwarzane w wymienionych wyżej podmiotach odpady niebezpieczne są przekazywane w całości do utylizacji w Szpitalu Wojewódzkim w Łomży.

2.4.2. Akumulatory i baterie

Zużyte akumulatory i baterie są bardzo groźnym odpadem dla środowiska, spowodowane jest to ich zawartością (w przypadku akumulatorów jest to elektrolit - roztwór kwasu siarkowego). Źródłem tych odpadów jest wymiana zużytych akumulatorów oraz wymiana baterii z urządzeń elektronicznych i latarek.

Do największych wytwórców zużytych akumulatorów należy zaliczyć:

Zużyte akumulatory i baterie są zbierane od użytkowników przez podmioty wprowadzające je na rynek (sklepy motoryzacyjne, stacje paliw i obsługi). Wynika to z ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej.

Na terenie gminy zbieraniem akumulatorów zajmuje się następujące przedsiębiorstwo:

Akumulatory wraz z elektrolitem przekazywane są przez wymienione wyżej przedsiębiorstwo do zakładu unieszkodliwiania.

2.4.3. Odpadowe oleje silnikowe, smarowe i przekładniowe

Odpadowe oleje silnikowe, smarowe i przekładniowe w warunkach gminy, gdzie brak jest firm zajmujących się wymianą i zbieraniem tych olejów, w pewnym stopniu trafiają do środowiska w sposób niekontrolowany. Źródłem tych odpadów są przede wszystkim funkcjonujące na terenie gminy gospodarstwa rolne, w których wymiana olejów eksploatacyjnych w znacznej mierze dokonywana jest samodzielnie przez rolników. Podobnie rzecz się ma przy wymianie olejów eksploatacyjnych w samochodach osobowych i ciężarowych. Przyjmuje się, że jedynie w niewielkim stopniu wymiana olejów dokonywana jest w specjalistycznych firmach, poza granicami gminy.

Wytwórcami tych odpadów na terenie gminy są:

2.4.4. Odpady z remontów, rozbiórek zawierające azbest

Do szczególnie niebezpiecznych odpadów należą materiały zawierające azbest takie jak: elementy budowlane płaskie - płyty ścienne i dachowe oraz rury wodociągowe. Azbest znajduje się również w płytkach podłogowych PCV, okładzinach hamulcowych, ubraniach ochronnych, kocach gaśniczych, płytkach stosowanych przy palnikach gazowych, uszczelkach i innych wyrobach. Wszystkie odpady zawierające azbest są traktowane jako mogące stwarzać zagrożenie dla zdrowia i życia. Szczególnie niebezpieczne jest oddziaływanie włókien azbestu na organizm ludzki prowadzące do powstania takich chorób jak: pylica azbestowa, nowotwory złośliwe, zgrubienia i stwardnienia opłucnej, zmiany skórne, przewlekłe zapalenie oskrzeli.

Źródłem powstawania odpadów azbezstowych na terenie gminy jest rozbiórka budowli i wymiana pokryć dachowych zawierających materiały budowlane z azbestem.

Do demontowania z obiektów budowlanych elementów zawierających azbest, na terenie gminy, uprawnione są następujące przedsiębiorstwa:

W gminie podobnie jak w całym województwie nie ma obiektu przystosowanego do składowania azbestu. Dlatego też powstałe odpady zawierające azbest będą musiały być wywożone poza teren województwa.

2.4.5. Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć

Odpady w postaci lamp fluorescencyjnych powstają w wyniku wymiany świetlówek w placówkach oświatowych oraz w pomieszczeniach Urzędu Gminy w Małym Płocku. Odpad ten zaliczany jest do odpadów niebezpiecznych ponieważ oprócz szkła, końcówek aluminiowych oraz proszku luminoforowego (fosforowego) w jego skład wchodzi również metaliczna rtęć.

Wytwórcami tego typu odpadów na terenie gminy są:

2.4.6. Filtry olejowe

Filtry olejowe powstają w wyniku eksploatacji pojazdów samochodowych. Zużyte filtry olejowe, to metalowe zbiorniki wypełnione materiałem filtracyjnym wykonanym z włókien naturalnych lub syntetycznych.. Filtry te zawierają niewielkie ilości przepracowanych olejów, co powoduje, że są zaliczane do odpadów niebezpiecznych.

Do wytwórców tego typu odpadów należy zaliczyć:

2.4.7. Wyeksploatowane pojazdy

Wyeksploatowane pojazdy samochodowe stanowią źródło wielu odpadów niebezpiecznych (zużyte oleje, akumulatory) oraz innych niż niebezpieczne (opony, metale). Szybki rozwój motoryzacji, jaki obecnie się obserwuje, stwarza konieczność prowadzenie racjonalnej gospodarki odpadami pochodzącymi ze złomowania pojazdów. Struktura wiekowa pojazdów, jak też ciągle wzrastająca ich liczba pozwala przypuszczać, że w najbliższej przyszłości nie nastąpi wzrost ilości odpadów samochodowych..

Na terenie gminy nie ma podmiotów zajmujących się zbieraniem tego typu odpadów, takie podmioty funkcjonują natomiast na terenie powiatu, a są nimi:

2.4.8. PCB

PCB były szeroko stosowane przede wszystkim w przemyśle energetycznym jako materiały chłodzące w kondensatorach i transformatorach, jako ciecze sprężarkowe i hydrauliczne. Źródłem wytwarzania odpadów zawierających PCB są operacje wymiany płynów transformatorowych, cieczy sprężarkowych hydraulicznych, oraz wycofywanie z eksploatacji transformatorów i kondensatorów oraz innych urządzeń zawierających PCB wyprodukowanych w latach 1960-1985.

Przedsiębiorstwem, którego działalność może spowodować powstanie odpadów zawierających PCB jest:

2.4.9. Pozostałe odpady niebezpieczne

Poza omówionymi wyżej grupami na terenie gminy powstają również inne odpady zaliczane do grupy odpadów niebezpiecznych. Odpady te często występują w strumieniu odpadów komunalnych.

Wymienione poniżej odpady powstają głównie w gospodarstwach domowych oraz gospodarstwach rolnych.

Tabela 4 Pozostałe odpady niebezpieczne

2.4.10. Wnioski i identyfikacja problemów

Analiza sytuacji w gospodarce odpadami niebezpiecznymi oraz innymi niż niebezpieczne pochodzącymi z sektora komunalnego i przemysłowego pozwala na przyjęcie, że na terenie gminy powstają niewielkie ilości odpadów niebezpiecznych, których głównym źródłem są gospodarstwa domowe oraz podmioty związane ze świadczeniem usług medycznych i weterynaryjnych.

Do głównych problemów związanych z gospodarką odpadami niebezpiecznymi należy zaliczyć:

3. PROGNOZA ZMIAN

3.1. Prognozowanie zmiany ilości opadów w sektorze komunalnym

W prognozie zmian ilości i składu morfologicznego odpadów należy uwzględnić wpływ następujących czynników:

Pierwszy czynnik wpływa na ilość wytwarzanych odpadów, natomiast drugi z tych czynników wpływa na skład powstających odpadów.

Demograficzny aspekt prognozy zmian ilości odpadów oparto na prognozowanej ilości mieszkańców gminy przedstawionej w poniższej tabeli.

Tabela 5 Prognozowana zmiana liczby ludności w poszczególnych latach

Rysunek 1 Prognoza demograficzna dla gminy Mały Płock

Prognoza sytuacji demograficznej gminy zobrazowana na powyższym rysunku wskazuje na utrzymującą się tendencję spadkową, co pozwala przypuszczać, że mimo zakładanego wzrostu PKB, strumień odpadów wytwarzanych w gminie będzie ulegał stopniowemu obniżeniu.

Obliczenia dotyczące szacunkowej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych oparto na wskaźnikach charakterystyki ilościowej odpadów komunalnych kg/M/rok dla 2000 r., których wartości zostały zaprezentowane w poniższej tabeli.

Tabela 6 Wskaźniki charakterystyki ilościowej odpadów komunalnych (kg/M/rok, Monitor Polski z 2003 r. Nr 11, poz. 159)

Na podstawie prognozowanej liczby mieszkańców na lata 2004 - 20015 oraz przyjmując wskaźnik nagromadzenia odpadów 224 kg/M/rok określono prognozowaną ilość odpadów, która została przedstawiona w tabeli 7.

Tabela 7 Prognozowana ilość odpadów w gminie w latach 2004 - 2015 (Mg)

Wskaźnik generowania strumieni odpadów komunalnych dla obszarów wiejskich określony został na podstawie danych opracowanych przez IETU (Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych) i pozwala na określenie ilości odpadów powstających w odpowiednich strumieniach.

Tabela 8 Wskaźniki generowania strumieni odpadów komunalnych dla obszarów wiejskich (KPGO Monitor Polski z 2003 r. nr 11, poz. 159)

Rysunek 2 Strumień wytwarzanych odpadów

W oparciu o powyższe wskaźniki można przyjąć zmiany wielkości strumienia odpadów na następującym poziomie:

Tabela 9 Obliczone ilości odpadów powstające w gminie w poszczególnych strumieniach w latach 2004 - 2015 (Mg)

Należy zauważyć niewielkie różnice w obliczanych ogółem ilościach odpadów wynikające z zaokrąglania poszczególnych wartości składowych oraz przyjmowanych wskaźników.

Rysunek 3 Prognoza ilości odpadów

Jak wynika z przedstawionej prognozy wielkości strumienia odpadów powstających na terenie gminy Mały Płock w poszczególnych latach będzie malała, na co wpłynie przede wszystkim zmniejszająca się liczba mieszkańców.

Unieszkodliwianie odpadów biodegradowalnych

Odpady biodegradowalne stanowią:

Zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 5 dyrektywy Rady 1999/31/EC należy przyjąć, że w dłuższej perspektywie czasowej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do składowania powinny wynosić wagowo:

w stosunku do całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 roku. Przyjmując prognozowaną ilość odpadów biodegradowalnych, jakie zostaną wytworzone na obszarze gminy w określonych wcześniej latach można określić całkowitą ich ilość, jaką maksymalnie powinno się składować, a mianowicie:

Odzysk i recykling odpadów opakowaniowych

Tabela 11 Prognozowana ilość odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (Mg)

Odzysk i recykling odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych

Tabela 12 Prognozowana ilość odzysku i recyklingu odpadów wielkogabarytowych (Mg)

Tabela 13 Prognozowana ilość odzysku i recyklingu odpadów budowlanych (Mg)

Tabela 14 Prognozowana ilość odzysku i recyklingu odpadów niebezpiecznych (Mg)

Osady ściekowe

W najbliższych latach ilość osadów ściekowych powstających w oczyszczalni ścieków w Małym Płocku kształtować się będzie na zbliżonym poziomie (5,8 Mg w 2003 r.). Sytuacja zmieni się gdy zostanie zrealizowana inwestycja polegająca na modernizacji oczyszczalni oraz skanalizowaniu Małego Płocka. Większa liczba przyłączy kanalizacyjnych wpłynie na ilość dostarczanych ścieków a co za tym idzie zwiększy się liczba wytwarzanych osadów.

Prognozowane ilości odpadów komunalnych na terenie gminy obliczane były zgodnie z przyjętym wskaźnikiem nagromadzenia odpadów wynoszącym 224 kg obliczonego na jednego mieszkańca gminy w ciągu roku zgodnie z założeniami (KPGO, Monitor Polski z 2003 r. nr 11, poz. 159). WPGO zakłada optymistyczny wariant rozwoju gospodarczego w Polsce. Dokonując analizy prognozowanej ilości powstających odpadów komunalnych w gminie należy uwzględnić specyfikę naszego regionu. Istotnym elementem jest to, że wskaźniki te są średnimi krajowymi Wziąwszy pod uwagę, że nasz rejon należy do biedniejszych w kraju można założyć, że ilość wytwarzanych w gminie Mały Płock odpadów komunalnych jest trochę niższa niż to wynika z przedstawionej prognozy.

3.2. Prognozowane zmiany ilości odpadów w sektorze gospodarczym

Zmiany w ilości i rodzaju wytwarzanych w sektorze gospodarczym odpadów zależeć będą przede wszystkim od rozwoju poszczególnym gałęzi przemysłu, rzemiosła i usług.

Odpady z przemysłu rolno-spożywczego

Zakładany jest wzrost w tej grupie odpadów wynikający ze zwiększonej produkcji oraz zmian asortymentowych. W większości powstające odpady są przekazywane rolnikom, ich zagospodarowanie nie stwarza problemu. Mogą pojawić się inne rodzaje odpadów do tej pory nie występujące.

Odpady z jednostek służby zdrowia i placówek weterynaryjnych

Wielkość strumienia odpadów powstających w tym sektorze charakteryzować się będzie nieznaczną tendencją wzrostową. Wpływ na to mieć będzie występujące zjawisko starzenia się społeczeństwa gminy, a co się z tym wiąże większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. Również w przypadku usług weterynaryjnych obserwować się będzie ich wzrost, na co wpływ mieć będzie coraz większa liczba gospodarstw hodowlanych powstających na terenie gminy.

Wyeksploatowane pojazdy

Prognozuje się, że ilość wyeksploatowanych pojazdów w gminie do roku 2007 będzie malała, co wynika z ilości wyrejestrowanych obecnie pojazdów w Wydziale Komunikacji . Sytuacja gospodarcza kraju znajduje odbicie w prowadzonej ewidencji likwidowanych pojazdów. Należy jednak założyć w przyszłości wzrost ilości wyeksploatowanych samochodów.

Zużyte opony

Zmiany w przepisach wprowadzające zakaz składowania opon będą miały wpływ na odzysk zużytych opon. Szacuje się, że ilość zużytych opon będzie rosła.

Wycofane z eksploatacji opony mogą podlegać odzyskowi poprzez: bieżnikowanie, odzysk całych opon, termiczne przekształcanie z wykorzystaniem energii.

Oleje odpadowe

Przyjmuje się, że ilość wytwarzanych olejów odpadowych będzie utrzymywała się na zbliżonym poziomie.

Baterie i akumulatory

Dzięki edukacji ekologicznej oraz przy egzekwowaniu obowiązujących przepisów wraz z wprowadzeniem opłaty depozytowej zakładamy wzrost odzysku akumulatorów i baterii.

PCB

Ilości odpadów zawierających PCB będzie ściśle związana z wycofywaniem urządzeń obecnie funkcjonujących.

Azbest

Materiały azbestowe w latach osiemdziesiątych były szeroko stosowane w gminie jako pokrycia dachowe. Proces starzenia się eternitu i innych wyrobów zawierających azbest wymusi w najbliższym okresie przyspieszenie wymiany tych wyrobów, a co za tym idzie skokowy wzrost ilości odpadów zawierających azbest. Niedopuszczenie do niekontrolowanego zagospodarowywania tych odpadów stanowi wyzwanie dla gminy.

4. ZAŁOŻONE CELE I PRZYJĘTY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI

4.1. Sektor komunalny

Cel ogólny:

Cele na lata 2004 - 2007:

Cele na lata 2008 - 2015:

W związku z faktem, że na gminnym składowisku nie są ewidencjonowane odpady komunalne, ilość odpadów ulegających biodegradacji, jakie zostały wytworzone na obszarze gminy w 1995 roku określono na podstawie wskaźnika nagromadzenia odpadów i wynosiła ona 285 Mg.

Osiągnięcie założonych celów wymaga podjęcia działań w następujących kierunkach:

4.2. Sektor gospodarczy

W dziedzinie gospodarki odpadami z sektora gospodarczego przewiduje się osiągnięcie w latach 2004 - 2015 następujących celów:

Głównym źródłem odpadów w sektorze gospodarczym gminy jest przemysł rolno - spożywczy.

Odpady z przemysłu rolno-spożywczego

Odpady z tego przemysłu można przeznaczać na pasze i nawozy. Istotne jest zinwentaryzowanie miejsc hodowli zwierząt i kontrola wykorzystania powstającej tam gnojówki, gnojowicy czy obornika.

Kontroli wymaga również sposób postępowania z odpadami pochodzenia zwierzęcego.

Odpady z placówek służby zdrowia i weterynarii

W stosunku do odpadów z tej grupy niezbędne jest:

Zużyte opony

W przypadku odpadowych opon należy rozwinąć w gminie system zbiórki opon. Zebrane opony należy przekazać specjalistycznym firmom.

Odpady zawierające azbest

Trudnym problemem jest gospodarka odpadami azbestowymi. Gmina powinna:

Program ten przyczyniłby się do prawidłowego postępowania z odpadami azbestowymi, znacznie też przyspieszyłby proces usuwania wyrobów zawierających azbest w całej gminie.

Baterie i akumulatory

Obowiązek odzysku tych odpadów ustawodawca nałożył na podmioty wprowadzające te wyroby na rynek.

Gmina powinna uczestniczyć w tej zbiórce poprzez wyposażenie gniazd pojemników w jeden pojemnik na selektywną zbiórkę posiadający kieszeń na baterie.

Martwe zwierzęta

Należy nawiązać porozumienie, na mocy którego rolnicy z terenu gminy będą mogli dostarczać martwe zwierzęta do zbiornicy zwierząt padłych w Kolnie.

4.3. Scenariusze organizacji gospodarki odpadami

Podstawowe założenia wynikające z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dotyczą zminimalizowania ilości wytwarzanych odpadów w sektorze komunalnym oraz wdrożenie nowoczesnego systemu ich odzysku i unieszkodliwiania

Gmina podejmując się realizacji tych założeń proponuje cztery scenariusze realizacji gospodarki odpadami.

Scenariusz I

Wytwórcy prowadzą całość gospodarki odpadami.

Zakłada się ustawienie na terenie gminy zestawów pojemników przeznaczonych do selektywnej zbiórki odpadów, z przeznaczeniem na następujące frakcje:

Określony powyżej zestaw składa się z czterech pojemników. Przyjmuje się, że jeden zestaw powinien obsługiwać 500 osób i mieć zasięg nie większy niż 200 metrów. Jednak biorąc pod uwagę specyfikę gminy Mały Płock należałoby zweryfikować to założenie i przyjąć, że przynajmniej jeden zestaw powinien znajdować się w każdej miejscowości, co pozwala zaplanować niezbędną ilość zestawów w poszczególnych latach.

Tabela 15 Zakładana niezbędna ilość zestawów pojemników na odpady

Scenariusz II

Przyjmuje się, że całość gospodarki odpadami przejmuje gmina. Podmiotem prowadzącym gospodarkę odpadami jest Zakład Gospodarki Komunalnej w Małym Płocku, który wyposaża „centra zbiórki” w kontenery do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (np. KP - 7/S) oraz wyłania w formie przetargów firmy wywożące odpady. Wytwórcy płacą za odpady opłatę w formie opłaty od jednego mieszkańca. Przejęcie gospodarki odpadami od wytwórców odpadów wymaga przeprowadzenia referendum. Mogłoby się to wiązać ze wzrostem kosztów. Przyjmuje się, że „centrum zbiórki” powinno obsługiwać 500 osób. Jednak biorąc pod uwagę specyfikę gminy Mały Płock należałoby zweryfikować to założenie i przyjąć, że przynajmniej jedne „centrum zbiórki” powinno znajdować się w każdej miejscowości, co pozwala zaplanować niezbędną ich ilość w poszczególnych latach.

Tabela 16 Zakładana niezbędna liczba „centr zbiórki”

Scenariusz III

Proponuje się wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w systemie workowym. Każda posesja zostanie wyposażona w zestaw kolorowych worków polietylenowych PE-HD o pojemności 120 litrów do zbiórki surowców odpadowych docelowo na: szkło, makulaturę, tworzywa sztuczne oraz złom metalowy. W zakresie odpadów organicznych proponuje się mieszkańcom kompostowanie odpadów organicznych ogródkach przydomowych. Worki przeznaczone do selektywnej zbiórki powinny posiadać kolorystykę i odpowiednie oznakowanie. Proponuje się, żeby te worki były przeźroczyste, co ułatwi wizualną ocenę czystości zebranych odpadów w worku i wskaże kierunki dalszego postępowania ze zgromadzonymi odpadami. Do wywozu odpadów proponuje się wyłonienie firm wywozowych w postępowaniu przetargowym.

Scenariusz IV

Przyjmuje się, że kontenery zostaną zakupione lub wystawione przez firmy wywozowe wyłonione w postępowaniu przetargowym, które wyposażą w nie „centra zbiórki” (np. K-P7/S). Gmina rozlicza się z firmami wywozowymi za wywóz natomiast z odbiorcą za utylizację odpadów. Przyjmuje się, że „centrum zbiórki” powinno obsługiwać 500 osób i mieć zasięg nie więcej niż 200 metrów. Jednak biorąc pod uwagę specyfikę gminy Mały Płock należałoby zweryfikować to założenie i przyjąć, że przynajmniej jedne „centrum zbiórki” powinno znajdować się w każdej miejscowości, co pozwala zaplanować niezbędną ich ilość w poszczególnych latach.

Tabela 17 Zakładana niezbędna liczba „centr zbiórki”

Wybór scenariusza organizacji gospodarki odpadami

Po analizie założonych scenariuszy organizacji odpadami oraz biorąc pod uwagę zubożenie mieszkańców, Gmina Mały Płock postanawia zorganizować gospodarkę odpadami w oparciu o scenariusz IV.

Koszty wdrożenia i funkcjonowania wybranego scenariusza organizacji odpadami przedstawione zostały w poniższej tabeli.

Tabela 18 Koszty funkcjonowania selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w gminie

Biorąc pod uwagę fakt, że zbiórka odpadów komunalnych w gminie będzie prowadzona selektywnie, przewiduje się, że odzysk frakcji takich jak makulatura, butelki PET, szkło i aluminium pozwoli na częściowy zwrot kosztów funkcjonowania systemu. Ilość odpadów w poszczególnych frakcjach została określona na podstawie wskaźnika generowania strumieni odpadów dla obszarów wiejskich (KPGO Monitor Polski z 2003 r. nr 11, poz. 159) oraz przy założonych limitach ich odzysku w poszczególnych latach. Podczas obliczeń przyjęto następujący poziom cen jednostkowych:

Przewidywane dochody ze sprzedaży surowców wtórnych przedstawia poniższa tabela.

Tabela 19 Szacunkowe dochody ze sprzedaży surowców wtórnych

4.4. Zbiórka odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych

W strumieniu odpadów komunalnych występują odpady niebezpieczne m.in.: przeterminowane leki, termometry, rozpuszczalniki, farby i lakiery oraz opakowania po nich, przeterminowane środki ochrony roślin wraz z opakowaniami, zużyte baterie i akumulatory, lampy fluorescencyjne, oleje i smary, emulsje olejowe, chemikalia.

Odpady ze względu na duże zagrożenie, jakie stwarzają dla środowiska powinny być zbierane oddzielenie i poddawane procesom unieszkodliwiania.

Proponuje się realizację zbiórki odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów niebezpiecznych poprzez:

Odbiór z wyznaczonych punktów zbiórki, do których mieszkańcy donoszą odpady

Poddanie odpadów niebezpiecznych tradycyjnej selektywnej zbiórce do pojemników mogłoby stworzyć zagrożenie dla środowiska a przede wszystkim dla zdrowia ludzi. W związku z powyższym pojemniki przeznaczone do gromadzenia odpadów niebezpiecznych powinny być zamykane, oznakowane oraz nadzorowane (aby nie zostały uszkodzone a odpady zgromadzone w nich nie spowodowały zanieczyszczenia środowiska). Ponadto proponuje się przeprowadzenie akcji edukacyjnej dla mieszkańców oraz informowania społeczeństwa o miejscach lokalizacji pojemników i częstotliwości wywozu odpadów niebezpiecznych zgromadzonych w pojemnikach.

Odbiór odpadów bezpośrednio od mieszkańców specjalistycznym samochodem w ustalonych terminach

Mieszkańcy powinni zostać poinformowani jakie rodzaje odpadów niebezpiecznych należy dostarczyć do samochodu oraz o miejscu i czasie postoju specjalistycznego samochodu. Informacje takie mogą być przekazywane przez firmy wywozowe np. w formie harmonogramu, kalendarza, a także powinny się znajdować na tablicy ogłoszeń urzędu gminy.

Odbiór w GPZON odpadów bezpośrednio dostarczanych przez mieszkańców

Proponuje się, aby mieszkańcy mogli również dostarczać odpady bezpośrednio do GPZON, który zlokalizowany będzie na terenie gminy. Odbiór tych odpadów będzie bezpłatny.

Analizując przedstawione warianty zbiórki odpadów niebezpiecznych oraz biorąc pod uwagę planowany do wdrożenia scenariusz organizacji gospodarki odpadami dokonano wyboru następującego wariantu:

a także:

4.5. Zbiórka odpadów wielkogabarytowych

Odpady wielkogabarytowe należą do specyficznych odpadów, których wymiary nie pozwalają na umieszczenie ich w tradycyjnych pojemnikach na odpady komunalne.

Proponuje się zbiórkę odpadów wielkogabarytowych prowadzić akcyjnie. Akcje najlepiej przeprowadzać dwa razy w roku (wiosna, jesień). W przypadku zaobserwowania większego zapotrzebowania na odbiór tego typu odpadów proponuje się zwiększenie częstotliwości odbioru odpadów np. raz na kwartał. Mieszkańcy powinni zostać poinformowani o formie, miejscu i terminie zbiórki tego rodzaju odpadów. Należy także stworzyć mieszkańcom możliwość odbioru od nich odpadów wielkogabarytowych po zgłoszeniu telefonicznym, za opłatą pokrywającą koszty transportu.

4.6. Zbiórka gruzu budowlanego

Gruz budowlany i inne odpady towarzyszące remontom mieszkań powinny być usuwane na zasadzie podstawienia przez przedsiębiorstwo wywozowe pojemnika np. KP-7 lub innego na zlecenie i koszt wytwarzającego odpady. Proponowane rozwiązanie jest w zgodzie z jedną z głównych zasad gospodarki odpadami - „zanieczyszczający płaci”.

Zbiórka zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych może być realizowana akcyjnie. Odpady te mogą być również zbierane razem z odpadami niebezpiecznymi np. do kontenerów lub pojemników ustawionych na terenie gmin, lub akcyjnie np. raz na kwartał, jak również dopuszcza się metodę bezpośredniego donoszenia do GPZON. Mieszkańcy powinni być poinformowani o miejscu zbiórki i czasie trwania akcji.

4.8. Odpady zawierające azbest

Odpady zawierające azbest powstają głównie w budownictwie, w wyniku prowadzenia prac rozbiórkowych lub remontowych.

Obecnie jedyną metoda unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest jest ich deponowanie na składowiskach odpadów. Proponuje się, aby odpady powstające na terenie gminy były unieszkodliwiane poprzez składowanie na już funkcjonujących na terenie kraju składowiskach przystosowanych do deponowania tego rodzaju odpadów.

Tabela 20 Harmonogram realizacji zadań w gospodarce odpadami komunalnymi w latach 2004-2007

CO NAJMNIEJ 8 LAT

„Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” w odniesieniu do odpadów komunalnych zakłada, że stworzone zostaną podstawy do nowoczesnego gospodarowania odpadami komunalnymi i niebezpiecznymi, oraz zapewniony zostanie wzrost odzysku a tym samym zmniejszenie ilości odpadów składowanych.

Nowe prawo polskie, dostosowywane do dyrektyw Unii Europejskiej, reguluje obowiązki samorządów i podmiotów gospodarczych z zakresu gospodarki odpadami. W perspektywie najbliższych lat powinno nastąpić ograniczenie ilości składowanych odpadów a wzrosnąć muszą ilości odzyskiwanych surowców, rozwinąć się powinno przetwórstwo odpadów komunalnych oraz odzysk i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych.

Zgodnie z wytycznymi WPGO dla woj. podlaskiego w zakresie gospodarki odpadami oraz przewidywanych w najbliższych latach zmian stwierdzono, że w celu doprowadzenia gospodarki odpadami na terenie gminy Mały Płock do stanu zgodności z aktualnymi przepisami polskiego prawa oraz standardami Unii Europejskiej konieczne jest:

7. WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO ORAZ SPOSÓB ICH UWZGLĘDNIENIA

W PLANIE

W wyniku realizacji planu gospodarki odpadami przewiduje się kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie gminy Mały Płock.

Projekt planu zakłada odzysk lub unieszkodliwienie wszystkich odpadów powstających na terenie gminy w długim horyzoncie czasowym, a także usunięcie zagrożeń związanych z odpadami już nagromadzonymi i rekultywację terenu. Zmniejszenie ilości odpadów niesegregowanych, przeznaczonych do składowania oznaczać będzie zmniejszenie obciążenia dla środowiska.

Rozbudowa systemu segregacji odpadów i odzysku surowców wtórnych połączona z akcją edukacyjną przyczyni się do oszczędniejszego gospodarowania zasobami środowiska. Rozwiązanie problemu odpadów wielkogabarytowych, pełne zagospodarowanie gruzu budowlanego oraz zmniejszenie ilości odpadów mineralnych powstających w procesach grzewczych, przyczynią się do ochrony powierzchni ziemi.

Wdrożenie planu gospodarki odpadami, w tym niebezpiecznymi, prowadzić będzie do likwidacji niekontrolowanego deponowania ich w środowisku. W rezultacie zmniejszone zostanie zagrożenie zanieczyszczeniem gleb i wód, zarówno powierzchniowych jak podziemnych. Rozwiązanie gospodarki odpadami będzie zatem warunkiem skutecznej ochrony i wykorzystania zasobów krajobrazowych gminy, jak i ochrony zasobów wód podziemnych o potencjalnym znaczeniu użytkowym.

Realizacja planu gospodarki odpadami nie przyczyni się do powstawania nowych zagrożeń, a wręcz przeciwnie będzie wpływać korzystnie na środowisko gminy.

8. KOSZTY WDRAŻANIA I MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA GMINNEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI

8.1. Koszty działań inwestycyjnych

W poniższej tabeli zamieszczone zostały dane dotyczące planowanych kosztów inwestycyjnych w gminie, które wynikają z założonych zadań.

Tabela 21 Szacunkowy koszt zadań inwestycyjnych w gospodarce odpadami komunalnymi w latach 2004-2007 i 2008-2015

Budowa składowiska odpadów wspólnie z gminami Stawiski i Grabowo jest opcją „zapasową”, gdyż realizacja inwestycji polegającej na budowie Zakładu Zagospodarowania Odpadów w rejonie Łomży w najbliższych latach stoi pod znakiem zapytania. Powstanie wspomnianego zakładu uwarunkowane jest nawiązaniem porozumienia przez jednostki samorządu terytorialnego w rejonie Łomży, co nie jest zadaniem łatwym ani możliwym do szybkiego zrealizowania. Należy przy tym zauważyć, że znajdujące się na terenie gminy składowisko może być eksploatowane tylko do końca 2006 roku. W tej sytuacji słusznym rozwiązaniem wydaje się zaplanowanie realizacji wspomnianej wcześniej inwestycji wspólnie z gminami Stawiski i Grabowo, oczywiście realizacja tych planów uzależniona jest od powstania ZZO.

8.2. Koszty działań nieinwestycyjnych

W poniższej tabeli zamieszczone zostały dane dotyczące planowanych kosztów działań nieinwestycyjnych w gminie, które wynikają z założonych zadań.

Tabela 22 Szacunkowy koszt zadań nieinwestycyjnych w gospodarce odpadami komunalnymi w latach 2004-2007 i 2008-2015

8.3. Możliwości finansowania zamierzonych celów w planie gospodarki odpadami

Inwestycje w dziedzinie gospodarki odpadami mogą być finansowane za pomocą środków pochodzących ze źródeł prywatnych, które stanowią środki własne inwestorów, powiększone o komercyjne kredyty bankowe oraz ze źródeł publicznych. Do źródeł publicznych należą: budżet państwa, budżety jednostek samorządu terytorialnego, fundusze ekologiczne, środki pochodzące ze źródeł zagranicznych nie podlegające zwrotowi oraz pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Ponadto inwestycje w tej dziedzinie mogą wspierane być przez niezależne instytucje finansowe, organizacje międzynarodowe, fundacje czy towarzystwa leasingowe. Możliwe jest łączenie środków pochodzących z różnych źródeł oraz zawieranie umów na wspólną realizację inwestycji przez samorządy terytorialne i podmioty prawne.

W Polsce w zakresie gospodarki odpadami występują najczęściej następujące formy finansowania inwestycji:

Funkcjonujący w Polsce system funduszy ekologicznych obejmuje: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie, powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Zasady funkcjonowania narodowego, wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 ze zm.).

Fundusze ekologiczne służą finansowaniu przedsięwzięć w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, zgodnie z celami wskazanymi w cytowanej wyżej ustawie. Podstawowymi źródłami zasilania wymienionych funduszy są środki z opłat za korzystanie ze środowiska, kar za naruszenie stanu środowiska oraz opłat produktowych. Przychodami funduszy są też dobrowolne wpłaty, zapisy, darowizny, świadczenia rzeczowe, środki pochodzące z fundacji, wpływy z przedsięwzięć organizowanych na rzecz ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Narodowy Fundusz oraz wojewódzkie fundusze mają osobowość prawną. Fundusze gminne i powiatowe są funduszami celowymi pozostającymi w dyspozycji odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego.

Inną formą finansowania inwestycji w zakresie gospodarki odpadami i ochrony środowiska jest zagraniczna pomoc finansowa udzielana z fundacji i programów pomocowych takich jak:

9. ORGANIZACJA I ZASADY MONITORINGU SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI

Zarządzanie systemem gospodarki odpadami w gminie wynikać będzie z:

Zgodnie z ustawą o odpadach plan gospodarki odpadami będzie weryfikowany przynajmniej raz na cztery lata.

Weryfikacji poddany zostanie cały plan, łącznie z jego warunkami, założeniami dalszego rozwoju i danymi początkowymi, program krótkoterminowy i długoterminowy.

Proces weryfikacji rozpocznie się nie później niż trzy lata od uchwalenia poprzedniego planu.

Zgodnie z ustawą o odpadach raz na dwa lata składane będzie sprawozdanie
z realizacji planów gospodarki odpadami.

Sprawozdanie to zawierać będzie :

Podstawowym celem systemów ewidencji i monitoringu jest określenie ilości odpadów na poszczególnych etapach systemu gospodarowania odpadami oraz kontrola wytwórców odpadów i posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie gromadzenia, zbierania i transportu odpadów.

Wszystkie jednostki zobligowane do posiadania określonych zezwoleń czy pozwoleń

muszą je posiadać i spełniać wszystkie warunki określone w decyzjach administracyjnych.

Główne zadania związane z monitoringiem, kontrolą i egzekwowaniem przepisów to:

Zarządzanie systemem gospodarki odpadami wymaga zbierania i ewidencjonowania dużej ilości danych i informacji dotyczących ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów oraz instalacji do ich odzysku i unieszkodliwiania.

10. LITERATURA

Gminny Plan Gospodarki Odpadami

- 51 -